Roze olifanten vangen
'Patronen zien we overal. In de natuur zoals in pauwenveren, varens, boomtakken, orkanen, schelpen. In menselijke constructies, zoals bij muurschilderingen, de staalconstructie van de Eiffeltoren, bloemetjesbehangpatroontjes. We zien patronen in gedrag in organisaties: steeds dezelfde terugkerende thema’s die op dezelfde manier doorleefd en uitgevoerd worden. We zien ze in productieprocessen, waarvan de lopende band hét symbool is. We zien patronen in onszelf. Ons bloedvatenstelsel is patroonmatig gevormd. Maar ook op psychologisch niveau zien we onszelf steeds op dezelfde manier acteren volgens herhalende ‘regels’ die ons handelen lijken te bepalen. Patronen kunnen werken als een script: dit en dat doe je bij een begrafenis, en bij een voetbalwedstrijd stap je over op een ander patroon. Patronen hebben de neiging ons aan te trekken en als het ware in te zuigen. Eenmaal ingestapt in een patroon, is het moeilijk om ervan los te komen of het patroon te veranderen. De laatste tijd wordt er ook steeds vaker in negatieve zin over patronen gesproken. Patronen in de politiek, in machtsmisbruik, in polariserende verhoudingen. Daarbij houden we ook 'Roze Olifanten' in de lucht: we roepen van alles en bedenken schijnoplossingen, maar durven niet te benoemen wat er écht aan de hand is.
Als je organisaties en cultuur echt wil veranderen, dan moet je diep durven ingrijpen op patronen. Maar dat kan niet zonder ze écht te begrijpen. En die Roze Olifant die langs stampt moet je ook durven te vangen. Ga je mee op expeditie?'
academie voor organisatiecultuur.